Rahim Kanseri ve Riskleri

Rahim kanseri, kadın genital sistemindeki rahim içini döşeyen endometrium tabakasından kaynaklanan çeşitli tipteki malignensilere verilen genel isimdir. Kadınlarda en sık karşılaşılan kanser türüdür. Genellikle yaşı ilerlemiş ve menopoza girmiş kadınlarda görülme ihtimali daha yüksektir.

Rahim kanserinin tehlikeli olmasının nedeni endometrium adı verilen rahim tabakasında gelişerek üreme sistemindeki komşu dokulara yayılmasından kaynaklanmaktadır. Bu hastalık rahimden yola çıkararak rahim ağzında ürer, sonrasında tüplere ve yumurtalıklara yayılarak tüm üreme sistemindeki organları etkisiz hale getirir. Hastalığın en ileri evrelerinde lenfatik damarlar yardımı ile üreme sisteminden çıkarak vücudun diğer organlarına yayılma eğilimi gösterir. Herhangi bir kanserin kanal veya lenf yolu ile diğer organlara yayılmasına metastaz adı verilir.

Rahim kanserine neyin neden olduğu konusunda kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak buna bağlı olarak görülen bazı risk faktörleri belirlenmiştir.

Şişmanlık: Şişman kadınlarda böbrek üstü bezlerde üretilen bazı hormonların yağ dokusu ile birlikte östrojene hormonun artışa neden olur. Bu da kadında meydana gelen hormon değişiklikleriyle beraber rahim kanserine neden olabileceği belirlenmiştir.

Diyabet ve hipertansiyon: Bağışıklık sistemini zayıf düşüren ve vücut direncinin azalmasına neden olan bu tür sağlık sorunlarını yaşayan kadınlarda, rahim kanseri görülme ihtimali daha yüksektir.

Hiç doğum yapmamış olma: Doğum yapmamış kadınların taşıdığı risk durumları, yumurtalarda ve rahim kanallarında görülebilecek enfeksiyonlar, rahim kanseri olma ihtimalini arttıran faktörler arasındadır.

Birçok rahim kanseri hormon bağımlıdır. Bir kadındaki hormon düzensizliği rahim kanserine neden olabilir. Kadında yumurtalıklar tarafından salgılanan ve adet siklusunu düzenleyen östrojen ve progesteron adlı hormonlar yer alır. Bu hormonların düzenli salınımı her ay devam eder. Endometrium kanserinde bilinen risk faktörleri; erken yaşta başlayan adet, gecikmiş menopoz, infertilite yani kısırlık ve şişmanlık gibi kadında östrojen miktarını artıran durumlardan oluşmaktadır.

Rahim kanserinin risk faktörleri nelerdir?

• Çok eşlilik
• 20 yaşından önce cinsel ilişki
• Yetersiz beslenme
• Atipili kompleks endometrial hiperplazi
• Herediter nonpolipozis kolorektal kanser
• Atipili basit endometrial hiperplazi
• Obezite (Şişmanlık)
• İnfertilite (Kısırlık)
• Karşılanmamış östrojen tedavisi
• Tamoksifen ( Meme kanseri tedavisi sonrası etkili olan ilacın kullanılması )
• Hiç doğum yapmamış olmak
• Erken adet görme
• Geç menopoz
• Diyabet ( Şeker Hastalığı )
• Polikistik over hastalığı
• Daha önceden geçirilmiş kalın bağırsak kanseri hikâyesi

Rahim kanserlerinde tanı

Kadınlarda görülen düzensiz kanamaların çoğunluğu bir risk faktörü oluşturabilmektedir. Fakat rahim kanserinin belirtilerinin ilk sırasında kanamaların etkin rolü olduğunun bilinmesi gerekir. Özellikle menopoz sonrasında meydana gelen kanamalar, genellikle rahim kanserinin habercisi olabilmektedir. Bu yüzden görülen düzensiz kanamaların tamamında jinekolojik muayene yaptırılması gerekmektedir. Rahim kanseri teşhisinde ağrıların belirleyici faktör olması çok nadir görülen bir durumdur. Ağrı, bu hastalığın teşhisinde pek aktif rol oynamasa da rahim içerisinde bulunan cerahat miktarının artması ile ağrılar görülebilir. Bu gibi durumlarda iltihap ile karışık kanamalar artacaktır. Bu gibi durumlarda cerahatten bir parça alınarak patolojiye gönderilerek gerekli incelemeler yapılır. Tanının kesinleştirilmesi ve desteklenmesinde ultrason gibi diğer yöntemler de kullanılmaktadır.

Rahim kanseri tanısı belirtilerin yoğunluğu sırasında, rahim içerisinden kürtaj yolu ile bir parça alınması ve bu parçanın mikroskop altında patoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi sonucu konulur. Patolojik değerlendirme sonucunda kanser tanısı konulmuşsa eğer, kanser hücrelerinin davranış potansiyeli incelenerek kanserin derecesi belirlenir. Bu aşamadan sonra rahim kanserinin yayılma eğilimini saptamak için ek tetkiklerin yapılması gerekir.

Rahim kanserinin tedavisi

Rahim kanserinin tedavisindeki ilk aşama, cerrahi olarak rahmin alınmasını dayanır. Operasyon sırasında kanserin ne kadar ileri olduğunu ve yayıldığı saptayabilmek için, karın içerisinden örnekler alınır. Tüpler ve yumurtalıklarda bu esnada çıkartılır. Ayrıca alt karın bölgesi ve aort damarı etrafındaki lenf bezlerinden de örnekler alınır. Tüm bu örneklere dayanarak patolojik değerlendirme yapılır ve hastalığın yaygınlığı hakkında bilgilere ulaşılır.

İncelemeler sonrasında kanser hücresi hakkında edinilen bilgiler sayesinde uygun tedavi yöntemleri uygulanmaya başlanır. Bu kanser sadece rahim içerisinde sınırlı kalmış ise, rahim alınarak tedavisi gerçekleştirilir. Ancak kanser başka organ veya lenf dokularına da yayılmış ise bunun yanında ek tedavilerde uygulanmaktadır. Bu tür ilerlemiş rahim kanserlerinde cerrahiden sonra radyasyon ve kemoterapi tedavisi uygulanmaktadır.